Sinds de coronacrisis lijkt de digitale transformatie eindelijk een feit te zijn, maar is dat in de praktijk wel zo? Neen, zeggen digitale experts Han Desimpelaere (Agoria) en Gunthram Cornelis (Sirris). In opdracht van POM West-Vlaanderen helpen zij kmo’s om deze crisis aan te grijpen als een unieke opportuniteit voor een echte digitale transformatie. “Want als de markt terug aantrekt, is het misschien te laat.”

West-Vlaanderen is een regio van kmo’s. Toch vindt digitale transformatie vooral plaats bij grote bedrijven. “Dat werd pijnlijk duidelijk bij de start van de coronacrisis, waarin kmo’s plots hoge nood hadden aan digitalisatie en automatisatie van bedrijfsactiviteiten en aan digitale skills bij werknemers. Om de digitale transformatie van West-Vlaamse kmo’s kracht bij te zetten, bieden we daarom een totaalpakket aan van scans, audits, implementatietrajecten en inspirerende webinars”, stelt Jean de Bethune, voorzitter van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen, kortweg POM West-Vlaanderen. “We doen hierbij beroep op de expertise van sterke partners zoals Agoria, Sirris, Voka en Unizo.”

Meer dan telewerk alleen

Volgens Han Desimpelaere, digicoach bij technologiefederatie Agoria, is er nog heel wat werk aan de winkel bij Vlaamse kmo’s: “Bij de start van de coronacrisis zijn veel kmo’s er snel in geslaagd om op thuiswerken over te schakelen en hebben zij massaal digitale samenwerkingstools ontdekt. Dat is op zich al positief. Maar telewerken mogelijk maken is natuurlijk nog lang geen digitale transformatie. Wat wij voor ogen hebben, gaat veel dieper en biedt een bedrijf veel meer mogelijkheden en opportuniteiten.”

Han Desimpelaere, digicoach bij Agoria

“We moeten het veel ruimer zien dan louter telewerk”, bevestigt ook Gunthram Cornelis. Hij is innovation engineer bij Sirris, het collectief centrum van de technologische industrie. “Zeker in West-Vlaanderen, want daar heb je toch veel machinebouwers. Die moeten veel installaties en interventies doen. Daar ontstaat nu een veel grotere bewustwording voor de nood aan slimme machines met sensoren, voor koppelingen met het netwerk, enzovoort. Tijdens mijn gesprekken met bedrijven merk ik dat veel kmo’s vaak al goed gebruik maken van digitalisatie en automatisatie voor de interne processen, maar extern nog een lange weg af te leggen hebben.”

Tijd voor huiswerk

Zowel Cornelis als Desimpelaere helpen bedrijven die digitale weg af te leggen in het kader van het project van POM West-Vlaanderen. “Mijn rol als digitale coach is in dit kader drieledig”, legt laatstgenoemde uit. “In eerste instantie focus ik op de mogelijke procesverbeteringen. Dat kan bijvoorbeeld aan de hand van digitale tools zoals een ERP of CRM op IT vlak of digitale werkinstructies, ondersteunende tools naar productieflow bv op de productieomgeving.”

Ten tweede is er een heel luik rond innovatie dat ik samen met hen tracht te verkennen. Hoe kunnen ze een ander businesstype uitbouwen? Kunnen ze in plaats van enkel producten voortaan ook diensten verkopen door digitalisatie toe te voegen, bijvoorbeeld met sensoren en een platform.”

Het derde en belangrijkste luik is de bedrijfscultuur: hoe staat het bedrijf zelf tegenover digitalisatie? Staat het management ervoor open, en zo ja, wat vinden de medewerkers? Als niet iedereen bereid is om op de digitale trein te springen, raden we misschien ook een change management traject aan. Twee weken na die eerste vergadering ontvangen ze dan een uitgebreid rapport van Agoria met inspiraties, doorverwijzingen en concrete opvolgacties.”

“Daarna krijgen ze tijd om hun huiswerk te doen en dat rapport te verwerken. En tot slot volgt er een debriefing waarin we beslissen waarop we echt gaan inzetten. Als ze al toe zijn aan een concreet traject, verwijs ik hen meteen door naar mogelijke commerciële partners. Indien niet, stuur ik hen door naar partners als Sirris of Fabrieken voor de Toekomst van POM West-Vlaanderen voor demonstratoren of een voorstudie.”

Heroriëntatie

Die aandacht voor nieuwe mogelijkheden dankzij digitalisatie is volgens Gunthram Cornelis erg belangrijk: “Heel wat sectoren ondervinden vertraging door de coronacrisis. Omzetverliezen van 30 of 40% zijn geen uitzondering. Die bedrijven willen uiteraard zeer snel weer actief zijn. Dan ligt de uitdaging erin om via digitalisatie nieuwe markten aan te boren.

Gunthram Cornelis - innovation engineer bij Sirris

“Zo ken ik een bedrijf dat bussen ombouwt voor de toeristische sector. Zij bezitten de kennis over het verbouwen van voertuigen. Die kunnen ze nu bijvoorbeeld toepassen om elektrisch aangedreven voertuigen om te bouwen voor pakket en koerierdienst leveringen, een fel aantrekkende markt. Tal van bedrijven moeten zich nu uit noodzaak heroriënteren. Maar eens de crisis voorbij is en we terugkeren naar een normalere markt, zijn ze zo wel actief geworden op een bijkomende markt.”

Ver-van-mijn-bed-show

Bijkomend voordeel van het project van POM West-Vlaanderen is dat deze eerste inspiratierondes volledig gratis zijn en toegankelijk voor alle West-Vlaamse bedrijven, benadrukt Han Desimpelaere. “We zijn bovendien niet verbonden aan commerciële partners en dus dringen we geen product op. We bieden alleen maar hulp aan, volledig vrijblijvend. Daardoor durven kmo’s nu veel sneller toe te happen, en willen ze graag eens met ons sparren over de mogelijkheden.”

We zijn niet verbonden aan commerciële partners en dus dringen we geen product op. We bieden alleen maar hulp aan, volledig vrijblijvend

Toch ondervinden Gunthram Cornelis en Han Desimpelaere nog heel wat hindernissen wanneer ze bedrijven op weg willen zetten richting digitale transformatie. “Veel kmo’s denken dat digitale transformatie te hoog gegrepen is voor hen, vaak omdat ze digitale consultants hebben zien goochelen met grote internationale voorbeelden of met te ingewikkeld jargon”, aldus Cornelis. “Daarom toon ik de betrokken KMO voorbeelden op schaal van soortgelijke activiteiten. Of ik bespreek eerder kleine stappen. Ik ben het met hen eens dat innovatie middelen de nodige aandacht en tijd vragen, en dat dat risico’s inhoudt voor een kmo. Maar niet innoveren is nog veel risicovoller.”

“Bovendien staan veel van hun activiteiten tijdens deze crisis vaak op een lager pitje, waardoor dit een opportuniteit kan zijn om nu werk te maken van innovatie en digitalisering. Want als de markt terug aantrekt, is het misschien te laat.”


Als onderdeel van het relanceplan van de Provincie West-Vlaanderen, werkt de POM samen met zijn partners een aanbod van scans, audits, implementatietrajecten, workshops, inspirerende webinars en investeringen in digitale technologieën om de veerkracht van je bedrijf te verhogen uit gericht op een digitale en duurzame transformatie van de industriële kmo’s en zijn medewerkers.

Wil jij ook gratis en vrijblijvend de digitale mogelijkheden en opportuniteiten van jouw kmo laten onderzoeken? Bekijk hier het volledig aanbod.