“Als mens verander je. En dan is de job die je ooit zo leuk vond misschien plots een nachtmerrie”

Een kilootje verliezen rond de heupen? Daar helpt een personal trainer je bij. Kink in de kabel in je relatie? Een relatiecoach zet je weer op de goede rails. Geen energie meer in je job? Dan klop je toch gewoon aan bij een loopbaanbegeleider, of niet? “Tuurlijk wel, daar gaan we toch geen taboe van maken”, vindt Katrin Van de Water, oprichtster van Passion for Work dat hoogopgeleide 30+ers coacht om écht te gaan voor hun droomjob. “In Vlaanderen zouden we zelfs onze eigen tandpijn willen oplossen. Waarom geen vakman onder de arm nemen als je job je geen plezier meer geeft? Daar koop je tijd mee. En die tijd is absoluut kostbaar want wie zijn werk leuk vindt, is vaak ook een leuker mens.”

Coaching als lifestyle

Zelf is de 43-jarige onderneemster één en al passie voor haar job. Dat was twaalf jaar geleden wel even anders. Helemaal vastgelopen in haar werk. Bore-out, burn-out, alle antwoorden waren zoek. “Een job in loondienst, het gíng voor mij niet meer”, vertelt Katrin Van de Water openhartig. “Dat komt misschien omdat ik niet echt conventioneel ben. Ik moet mijn eigen ding kunnen doen.”

“Alleen, wat dat ‘eigen ding’ dan was, daar had ik geen flauw idee van... Dat is mijn persoonlijke zoektocht geweest. Persoonlijk branding wees me de weg. Ik had het gevoel dat ik iets heel bijzonders ontdekt had, een methode om antwoorden te vinden op de vragen waar ik zelf mee zat: ‘ik wil iets anders, maar weet niet wat?’, ‘ik weet wel wat, maar hoe zet ik dit in de wereld?’. Die methode wilde ik delen met de wereld.”

“Met Passion for Work heb ik het bedrijf gecreëerd dat ik als werknemer niet vond”, zegt Van de Water. “In ons team kiest iedereen waar en hoeveel hij werkt. We hebben meetings buiten in het groen. Ik werk zelf vaak vanuit Ibiza. Die vrijheid is heel belangrijk voor mij.”

Personal Branding

Intussen zijn er Passion for Work-coaches verspreid over heel Vlaanderen. “Dagelijks gaan ze aan de slag met professionele vragen van hoogopgeleide 30+ers die bij ons aankloppen”, vertelt Van de Water. “We hebben verschillende programma’s, afhankelijk van de vraag van de klant en werken vanuit de filosofie van personal branding. Dat gaat over je talenten ontdekken, versterken én zichtbaar maken. Alles wordt plezanter. Als het goed zit op je werk, heb je energie en steek je daarmee andere mensen aan. Ik heb daar trouwens een gratis e-book over geschreven, dat ondertussen al meer dan 23.500 keer is gedownload.”

“Weet je wat eigenaardig is?”, gaat Van de Water verder. “Mensen kennen vaak hun eigen talenten niet. Als je straks met een microfoon de straat opgaat en je vraagt mensen naar hun talent, kijken ze raar op. Ze durven dat niet uit te spreken. Of ze vinden hun talent zo vanzelfsprekend dat volgens hen iedereen zoiets wel kan.”

“Als coach ga je samen met de klant aan de slag om die talenten boven water te krijgen. Soms zeggen klanten ons dat ze nooit gevraagd worden voor toffe jobs, terwijl anderen ze maar voor het uitkiezen hebben. Dan maken wij hen bewust dat ze wel goed moeten weten waarvoor ze precies gebeld willen worden. En dat ze dit dan ook moeten duidelijk maken aan de buitenwereld. Dat is personal branding: concreet de wereld laten weten wat je precies wil. Dan komt er magie op gang!”

Kies je coach bewust

Dat loopbaankantoren vandaag als jonge asperges uit de grond schieten, vindt Van de Water niet altijd een heuglijke zaak. “De markt is oververzadigd. En dat komt de kwaliteit niet altijd ten goede. Ik raad mensen altijd aan om met meerdere loopbaancentra te praten vooraleer een keuze te maken. Er moet een klik zijn. En die klik is niet: o kijk, er is toevallig een kantoor vlak om de hoek.”

“Voor 80 euro kan je dankzij de subsidies van de Vlaamse overheid viz loopbaancheques acht uur coaching krijgen. Een mooi aanbod. Je kan dat wel maar één keer om de zes jaar doen. Dus kies je best een coach die goed aanvoelt én die jou goed aanvoelt. Kijk ook of het bureau een methode heeft en positieve referenties, hoe lang bestaan ze?”

Huiswerk maken en scores geven

Loopbaanbegeleiding vertrekt vanuit verschillende vragen die leven bij klanten: ‘Ik wil iets anders in mijn job, maar weet niet goed wat’ of ‘ik weet wat ik wil, maar krijg de kans niet.’ Of nog: ‘ik heb wat ik wil, maar is dat morgen nog genoeg?’

Om dat soort vragen aan te pakken, heeft Katrin Van de Water een toolkit ontwikkeld. “Wij werken met kaartjes en laten mensen aanduiden wat belangrijk voor hen is”, legt ze uit. “Wat ze graag doen en goed kunnen. De kaartjes geven waarden en competenties weer. Onze klanten gaan zelf die kaartjes leggen. Wij stellen de vragen, maar de antwoorden ontstaan in de interactie. It takes two to tango, niet? Wie zijn wij om te zeggen: ‘Jij zou een prima journalist zijn.’ Wat we wel kunnen doen, is vragen of je er al eens aan gedacht hebt, rekening houdend met wat er uit het gesprek met de klant naar boven komt’.”

“Klanten geven punten op tien aan de energie die hun werk oplevert”, legt Van de Water uit. “Ligt de score lager dan vijf, dan gaat een verklikkerlamp branden voor een bore-out of een burn-out. Wij gaan dan kijken waar het energielek precies zit. Het zou kunnen dat de waarden van die persoon niet overeenkomen met de waarden van het bedrijf. Dan ontstaat frustratie. Of iemand is elke dag anderhalf uur onderweg naar zijn werk en wil liefst thuiswerken, maar dat kan niet. Idem dito. Wij gaan ook onderzoeken in hoeverre iemands competenties en interesses aan bod komen in zijn job. Gebeurt dat te weinig, dan zuigt dat energie.”

Het energielek dichten

Van job veranderen hoeft zeker niet altijd. Een aanpassing kan veel betekenen. Anderzijds heeft het ook geen zin om een pleister te blijven kleven op een wonde die telkens weer opengaat. “Als er echt geen oplossing is, vertellen we mensen dat ze beter elders kunnen kijken”, geeft Van de Water aan. “Soms trekken we dit ook echt open. We doen een persoonlijkheidstest en kijken welke beroepen nog zouden passen. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld erg vastgeroest aan hun opleiding. Het is niet omdat je Romaanse talen hebt gestudeerd, dat je daarom je hele leven Franse les moet blijven geven. Pistes open gooien, dat vinden wij belangrijk.”

Loopbaanbegeleiding kan ook zinvol zijn voor mensen die herhaaldelijk net naast een vacature grijpen. Of voor ondernemers die wel een goed product hebben, maar niet weten hoe ze klanten moeten bereiken. “Het gaat dan vooral om zichtbaarheid. Hoe profileer ik mezelf online en offline? Hoe oogt mijn cv? Vertelt mijn LinkedIn-profiel wat werkgevers of klanten willen weten? Ben ik vindbaar op sociale media? Kortom, wat is mijn pitch: hoe overtuig ik op een kordate en eerlijke manier? Daarin spelen wij een beetje voor vroedvrouw”, aldus Van de Water. “We laten mensen stilstaan bij hun talent. En we halen het naar boven.”

‘Te oud’ is geen argument

Of er een maximum leeftijd bestaat om loopbaancoaching te volgen? “Nee, zeker niet, dat zijn vaak de meest fantastische verhalen”, pikt Van de Water enthousiast in. “Veel heeft te maken met een juiste mindset. Laatst kwam er een man naar mij van 65 die net op pensioen was gegaan. Voor hem was dat het zwarte gat, hij wou terug aan het werk. Uiteindelijk kon hij kiezen uit twee heel toffe functies. Nu floreert hij weer helemaal in een jonge ploeg. Geweldig toch?”

“Of veel recenter nog: een vrouw van 62 die een team wilde aansturen vanuit het buitenland. Dat was haar droomjob. Ik belde naar een headhunter en toevallig was die op zoek naar zo’n profiel. Een bepaald talent kan een prima oplossing zijn voor een werkgever. Daar staat geen leeftijd op. Als het probleem van het bedrijf meer kost dan jij, is dat een interessante deal, niet?”

Ga het experiment aan

Anderzijds, een ondergrens is er wel. Om te weten waar je goed in bent en blij van wordt, is het handig om al wat werkervaring te hebben. “Met een onbeschreven blad is het moeilijk werken”, stelt Katrin Van de Water. “Daarom richten wij ons op dertigplussers. Sowieso moet je zelf ondervinden wat je wel of niet ligt. Droom je van een bepaalde job? Spreek dan mensen aan die dit doen. Vraag hen uit.”

“Na mijn burn-out had ik mijn oog laten vallen op een vacature voor schaapsherder. Wel, ik ben een halve dag gaan meelopen en had meteen door, dit is helemaal niets voor mij! Wist ik veel dat je met zo’n kudde de baan over moest, dat je de nagels van die beestjes moest knippen en de honden mee naar huis moest nemen? Loopbaanbegeleiding is niet: achterover leunen en luisteren. Het is óók werken, onderzoeken.”

De job die je vijf jaar geleden graag deed, geeft je vandaag misschien geen voldoening meer. Volgens Van de Water is dat heel normaal. “Waarden en interesses veranderen. Eenmaal kom je op een punt dat je denkt: oei, ik vind het niet meer leuk. Op zo’n moment sta je beter sterk in je schoenen.”

“Maar we leven in zo’n boeiende tijden. Er bestaan nu jobs die twintig jaar geleden ondenkbaar waren. Er zijn zoveel deuren die we kunnen opendoen. Dat maakt mij alvast gelukkig, dat we andere mensen kansen kunnen geven op een mooi leven”, besluit Katrin Van de Water.