De markt voor maaltijdbezorging, die in België gedomineerd wordt door veelvraten Takeaway, Deliveroo en UberEats, wordt als een typische ‘winner takes it all’-markt omschreven. Op lange termijn zou er maar plaats zijn voor één speler die - door het innemen van het overgrote deel van de markt - winstgevend is en dus kan overleven. Dit kan men bijvoorbeeld bereiken door overnames, door sterk te investeren in marketing of door het verlagen van de commissies.

“De commissie die restaurants betalen als ze een koerier van ons gebruiken, dekt de kostprijs van de levering niet”, stelde Jitse Groen, oprichter van maaltijdbezorger Takeaway.com, onlangs in een interview met De Tijd. Volgens Groen kan Just Eat Takeaway, de naam van het Nederlandse bedrijf sinds de overname van Just Eat, ondanks een nettoverlies van 115 miljoen euro in 2019 ook in ons land structureel winstgevend worden.

Buitenbeentje Just Eat Takeaway

Een blik op de winstformule van elk van de drie spelers leert evenwel dat er duidelijke verschillen zijn. Just Eat Takeaway levert maar 10% van alle orders met eigen koeriers. Op die bestellingen maken ze stevig verlies. De overige 90% van de bestelde maaltijden worden echter geleverd door de restaurants zelf. Per bestelling rekent Just Eat Takeaway ongeveer 13% commissie op een order.

Op een omzet van 416 miljoen euro en 159 miljoen bestellingen in 2019 verdient men dus gemiddeld 2,6 euro per order. De winstformule berust dan op het percentage eigen leveringen laag te houden en de marketinguitgaven gaandeweg te doen dalen. De koeriers zijn enkel nodig om de aantrekkelijke restaurants die geen eigen levering kunnen doen op het platform te krijgen en houden.

De strijd tussen Deliveroo en UberEats

Het zakenmodel van concurrenten Deliveroo en UberEats is helemaal anders. Zij leveren alle maaltijden zelf. Deliveroo mikt, veel meer nog dan UberEats, op high-end restaurants die zelf geen levering willen doen. Beiden vragen voor de levering wel een veel hogere commissie van 25% tot 35%. De hogere commissie moet de fee die aan de koeriers moet betaald worden, overstijgen om winst te kunnen maken per order.

Het uitbreiden naar andere steden gaat ook telkens gepaard met het aantrekken van koeriers. Takeaway kan dan weer in gelijk welke kleine stad of gemeente actief zijn aangezien ze zelf niet hoeven leveren. Deliveroo en UberEats mikken enkel op grote steden waar er genoeg trafiek is. Er lijkt dus vooral tussen beide spelers een strijd te bestaan aangezien Takeaway een heel andere aanpak heeft.

Meerdere winnaars

De duidelijke verschillen tussen Takeaway enerzijds en Deliveroo en UberEats anderzijds maken het naast elkaar bestaan van meer dan één speler aannemelijk. Er kunnen met andere woorden meerdere winnaars zijn. De grootste bedreiging kan op termijn echter komen van de restaurants zelf.

De tegenkanting van restaurateurs tegen de hoge commissies zijn al enkele jaren fel. Wat als er een speler de markt betreedt met een zero-commissie model, zoals vergelijkingssite PizzaMaffia in Nederland reeds tracht te doen? Een breed gedragen initiatief dat ontstaat vanuit de sector zelf kan restaurants wel eens gretig doen overstappen.

Het zakenmodel kan dan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op advertenties of op een coöperatieve bijdrage van de restaurants. De consumenten zullen uiteindelijk toch voor het platform kiezen waarop ze hun favoriete restaurants kunnen vinden. Een nieuwe app is immers in één minuut geïnstalleerd.