In een steeds krapper wordende arbeidsmarkt is retentie meer dan ooit een hot topic. Aangezien nieuwe medewerkers vinden steeds moeilijker wordt, is het belangrijk om diegene die er al zijn te behouden. Maar behouden is meer dan “binden”. Mensen houden in de organisatie, betekent ook dat je ze zinvol kan inzetten in de toekomst. De beste situatie is als medewerkers perfect in staat zijn de onderneming te verlaten, maar het zelf niet willen. De slechtste situatie is als medewerkers de onderneming willen verlaten, maar het niet kunnen of durven.
Geen tirannie door de werknemer
Vroeger was retentie vooral gericht op die enkele sterspelers in je bedrijf die omwille van hun kritieke vaardigheden en kennis die gegeerd waren door de concurrentie. Vandaag blijkt dat meer en meer mensen gegeerd zijn en dat het aantal knelpuntberoepen blijft stijgen.
Uit angst dat mensen zouden weggaan, proberen ondernemers ze op allerhande manieren te paaien: een variabele verloning, bedrijfswagen, pingpongtafel op de werkvloer, een hippe kantoorinrichting en rituelen zoals een corporate lied, trips naar Zuid-Europa of een lunch met de CEO.
Het gevaar bestaat dat ondernemingen zich laten tiranniseren door medewerkers die ermee dreigen het schip te zullen verlaten. Uit angst gaat men dan hun grillen inwilligen en te veel focussen op zaken die er eigenlijk niet toe doen.
10 manieren om duurzaam aan retentie te werken
Hier zijn een aantal manieren om retentie te bevorderen en daarbij voorbij te gaan aan het oppervlakkige:
- Investeer in sterk leiderschap
Heel wat mensen vertrekken omwille van falend leiderschap. Sterk leiderschap wil niet zeggen directief, maar eerder participatief, bescheiden en menselijk. Leiders die zichzelf centraal stellen, zullen gemakkelijk van hun voetstuk vallen.
- Bouw een klimaat van vertrouwen
Integriteit en loyaliteit zijn twee wondermiddelen. Als je toont dat het bedrijf waarden heeft en ook in het belang van de medewerkers handelt, dan zullen mensen willen blijven.
- Zie slecht nieuws als een opportuniteit
Als er slecht nieuws is, kun je dit zien als een opportuniteit. Medewerkers weten best dat het niet altijd goed kan gaan. Behandel ze als volwassenen en volwaardige partners en wees voldoende transparant. Vraag de hulp en input van mensen. Ook dit creëert vertrouwen.
- Vermijd nodeloze druk
Als je zeer veel nadruk legt op de financiële en numerieke doelstellingen, dan verliezen die hun waarde. Mensen onder druk zetten helpt niet. Ze worden er kleiner van, passen zich aan en doen letterlijk wat je hen vraagt. Ze nemen minder risico’s, worden passiever en minder innovatief. Als je de nadruk legt op de essentie van het verhaal, dan zullen ze blijven en zich inzetten. De nodeloze druk leidt in te veel gevallen ook tot gezondheidsproblemen.
- Neem afscheid van storende elementen
Mensen willen consistentie. Als de strategie niet strookt met de realiteit en omgekeerd, worden ze lastig. Gedrag van het managementteam dat niet conform de boodschap is, doet afbreuk aan de boodschap. Inconsistentie stoort.
Neem dus zoveel mogelijk storende elementen weg om ervoor te zorgen dat mensen zien dat de strategie en de waarden van de organisatie omgezet worden naar concrete actie. Afscheid nemen van mensen die helemaal niet passen in de gewenste organisatiecultuur behoort hier ook toe, ook al lijkt dit contradictorisch met de vraag om mensen te behouden…
- Erken de persoonlijke vooruitgang
Laat blijken dat mensen vooruitgang boeken. Mensen kunnen best veel werk verzetten, als ze zien dat het relevant is. Dat vraagt conversaties, feedback, begeleiding.
- Zie maatwerk als bindend middel
Pas het werk aan volgens de mogelijkheden en de behoeften van mensen. Gebruik hun talenten en laat ze – in de mate van het mogelijke – vormgeven aan hun eigen job en ontwikkeling.
- Vergeet het concept van de loopbaan
Het woord 'loopbaan' zegt het zelf: er is een traject. Vergeet de idee van de planmatige aanpak van de loopbaan, want die vertrekt vanuit de behoefte van voorspelbaarheid. Workforceplanning, geplande stappen,…, het is allemaal verleden tijd. Feit is dat je niet meer kunt voorspellen wat de volgende stap is, maar er wel op voorbereid moet zijn.
- Investeer in leren
Mensen heroriënteren volgens de behoeften van het bedrijf is altijd moeilijk. Maak van leren een prioriteit zodat mensen het zien als een normale gang van zaken. Zo rollen ze van de ene job in de andere en worden ze breder inzetbaar. Leren is meer dan het verwerven van nieuwe inhoud. Het gaat om de beweeglijkheid die elke mens nodig zal hebben in tijden van verandering. En leren is meer dan een aantal uren formele training aanbieden. Focus op een aanpak dat leren inbedt in het dagelijks werk: continu, op het juiste moment en toekomstgericht.
- Laat mensen vertrekken
Als mensen echt willen vertrekken, laat ze gaan. Doe geen tegenaanbod. Want dan geef je hen het gevoel dat ze te koop zijn. Een tegenaanbod werkt maar een tijdje, want het neemt de redenen van een vertrek niet weg. Die redenen steken na een tijdje weer de kop op en dan vertrekken ze toch. Het is beter om mensen te helpen het vertrek zinvol te maken, ze uit te wuiven en ze uit te nodigen terug te keren als ze dat willen. Laat niet toe dat je getiranniseerd wordt door mensen die voortdurend flirten met een vertrek. Er zijn limieten.
Mensgerichte strategie
De 10 richtlijnen voor retentie gaan voorbij aan de idee van een retentieprogramma. Organisaties die altijd hebben geïnvesteerd in een mensgerichte benadering, zullen in moeilijkere tijden daarvan de vruchten plukken. Cosmetische acties die niets bijdragen aan de ziel van een bedrijf, zullen weinig soelaas brengen. Het gaat er dus om een goed werkgeverschap op te bouwen.
En alle maatregelen die je kunt nemen om mensen te behouden, zijn ook maatregelen die mensen zullen aantrekken. Zo sla je meteen twee vliegen in één klap.
Het is dus goed om bij het bepalen van een bedrijfsstrategie van bij het begin het menselijke aspect mee te nemen. Het gaat er daarbij om ervoor te zorgen dat mensen in staat en bereid zijn om op duurzame wijze te presteren en zo bij te dragen aan de realisatie van de strategie.
Kortom, goed werkgeverschap is het beste recept voor retentie en voor een succesvolle uitvoering van een strategie.
