Ik verbaasde me over de tienrittenkaart die de overheid aan elke inwoner van dit land wil wegschenken. Mijn suggestie voor de beleidsmakers klinkt dan ook heel anders: faciliteer thuiswerk! Want misschien is dat veel waardevoller en brengt het voor de maatschappij meer op dan een gratis pass voor de trein.

Thuiswerken is een blijver

“Negen op tien Belgische organisaties hebben hun medewerkers laten thuiswerken. En voor 83% van de ondernemingen is thuiswerken onmisbaar gebleken om de ‘business continuity’ te garanderen.” Het zijn twee opmerkelijke cijfers uit een recente enquête die we samen met een vooraanstaand IT-magazine hebben gehouden bij 2.500 professionals uit Belgische bedrijven. Eén ding is zeker: thuiswerken is een blijver. Wie daar niet op inzet, verliest een grote troef in een concurrentiële arbeidsmarkt.

Corona is een raar beestje. Letterlijk en figuurlijk. Want dit kleine, onzichtbare virus is erin geslaagd om datgene te realiseren waar vele trendwatchers, IT-goeroes en technologiebedrijven al jaren hun tanden op stuk bijten: de versnelde digitale transformatie op de agenda van de raad van bestuur krijgen.

Maar kijk: plots was iedereen verplicht om thuis te werken. Plots hoorde je geen ‘ja, maar’-tegenkantingen. Plots kon iedereen met de eigen internetverbinding thuis zijn taken uitvoeren. Plots kwamen de nodige middelen vrij. Plots was het technisch wel mogelijk.

Betere work-life balans

En het mooie van dit alles was: het werkte. Iedereen erkent vandaag de voordelen, zowel werkgevers als werknemers. Er is bijvoorbeeld een stijging in productiviteit en efficiëntie te merken – ellenlange vergadering werden ingekort of tout court afgeschaft omdat iedereen zich begon af te vragen: is dit wel nodig? Er werd ook flexibeler gewerkt.

Maar de absolute uitschieter is toch de betere balans tussen werk en privé. Meer tijd voor de kinderen, minder tijdverlies door files, minder stress om op tijd te komen, minder afleiding door collega’s die wat verder een babbeltje staan te slaan of door die telefoon die maar blijft rinkelen,… Nogmaals, wees er maar zeker van dat thuiswerken een blijver is.

Flexibel werken

Als ik naar de eigen organisatie kijk, zie ik dat voor de coronacrisis ongeveer een derde van de medewerkers regelmatig thuiswerkte. In het postcoronatijdperk zie ik het percentage collega’s die dat minstens één dag in de week zullen doen wel gevoelig stijgen. We waren zelf net een nieuw kantoorgebouw ingetrokken. Het was nog niet volledig ingericht en hoewel we al heel veel op flexibel werken inzetten, zal de focus bij de eindafwerking nog meer op flex desk liggen. Dat wordt een troef, zeker het komende jaar. Want zolang er nog geen geneesmiddel is, zullen mensen zich misschien veiliger voelen in hun vertrouwde bubbel thuis. Ja, COVID-19 heeft ook de definitie van het ‘kantoorgebouw’ zoals we dat vandaag kennen, grondig herschreven in 2020.

COVID-19 heeft ook de definitie van het ‘kantoorgebouw’ zoals we dat vandaag kennen, grondig herschreven in 2020

Uiteraard is thuiswerken niet voor elk bedrijf mogelijk, denk maar aan de maakindustrie of de bouwsector. Waar het wel mogelijk is, zal thuiswerken in het postcoronatijdperk ook een belangrijke rol spelen in het HR-beleid. De mogelijkheid om meerdere dagen per week van thuis te werken zal zeker een beslissende factor worden in de ‘war of talent’. Niet enkel voor young graduates, maar ook voor (jonge) gezinnen waar de ‘work-life’ balans steeds belangrijk wordt.

En flexibele uren in combinatie met thuiswerken zorgen ervoor dat ze zich niet vastrijden in de ochtendspits en geeft hen misschien ook de tijd om de kinderen met de fiets naar school te brengen.

Investeren om pijnpunten weg te werken

Voor de overheid is daar ook een taak weggelegd. Ik ben dan ook blij als ik zie dat Vlaams minister voor Binnenlands Bestuur Bart Somers van thuiswerken zelfs de norm wil maken voor ambtenaren. Eén tot drie dagen.

Het is lang geleden dat de overheid zo visionair is geweest, denk ik. Want naast bovenstaande voordelen kan het ook een oplossing zijn voor grotere maatschappelijke problemen: minder files, minder uitstoot, meer aandacht voor het milieu, minder kantoorruimtes nodig waardoor steden misschien terug leefbaar worden en minder duur om in te wonen.

Zeker als thuiswerk structureel wordt aangeboden, zullen de pijnpunten van de voorbije weken moeten weggewerkt worden

Uiteraard waren de voorbije weken niet de ideale situatie: de combinatie thuiswerken en pre-teaching was voor vele ouders geen evidentie. Uiteraard zijn er de voorbije weken nog pijnpunten boven water gekomen. Zeker als thuiswerk structureel wordt aangeboden, zullen die pijnpunten moeten worden weggewerkt.

Vooral op vlak van IT dan waarbij het gaat over de eigen bedrijfsinfrastructuur (server, netwerk en security) en de ondersteuning van de medewerkers met specifieke opleidingen, software én hardware zoals laptops of een extra scherm thuis. Of een ergonomische bureaustoel voor thuis. Dit zal niet van vandaag op morgen kunnen gebeuren. Dit vraagt om een investering, eventueel met ondersteuning van de overheid.

Want misschien is dat veel waardevoller en brengt het voor de maatschappij meer op dan een gratis tienrittenkaart voor de trein.