In een wereld waar KPI's en spreadsheets het beleid lijken te bepalen, groeit stilaan een ander soort ondernemerschap. Geen datagedreven klassiek leiderschap, maar ondernemen vanuit een diepere plek: het innerlijk kompas van de mens achter de ondernemer. Wat ooit als soft werd bestempeld, blijkt vandaag noodzaak. We spraken met drie ondernemers en leiders die die keuze bewust maken: Hilde Helsen, Vincent De Coninck en Gert Gijbels.

Wanneer de alwetende CEO faalt

"Wie in jouw organisatie kent zichzelf echt? Wie handelt vanuit een innerlijk kompas, en durft dat ook inzetten in samenwerking met anderen?" Het is een van de kernvragen die Hilde Helsen vaak stelt aan bedrijfsleiders. En de antwoorden zijn vaak confronterend helder.

In tijden van crisis op crisis -van pandemie tot energiecrisis en geopolitieke spanningen- volstaat het niet meer om als leider louter cijfers te beheersen. "Het masker van de alwetende CEO valt in deze complexe tijden definitief af”, zegt Hilde. "Mensen voelen het wanneer je als leider handelt vanuit integriteit en menselijkheid. Niet omdat je het zegt, maar omdat je het toont in hoe je luistert, spreekt en keuzes maakt."

Die keuzes gaan vaak over samenwerken, richting geven, openstaan voor het niet-weten, bijsturen waar nodig. "Dat vergt moed, kwetsbaarheid en nederigheid. Maar het creëert net het vertrouwen dat nodig is om samen vooruit te gaan”, zegt ze. Leiderschap is geen optelsom van KPI's, maar een evenwicht tussen ratio en intuïtie, tussen de cijfers en de mens.

De ondernemer die zichzelf verloor

Vincent De Coninck kent die weg naar binnen van dichtbij. Als jonge sommelier met grote dromen startte hij begin twintig een eigen importbedrijf in biologische wijnen. "Ik vertelde mezelf dat ik door bio-wijn te verkopen de wereld ging redden”, lacht hij nu. "Maar intussen had ik mijn eigen voortuin niet op orde.

Zijn gedrevenheid was deels gevoed door een diepe bewijsdrang. "Ik wilde erkend worden, gezien worden. Daardoor werkte ik te hard, was nauwelijks thuis, en had een ongezonde relatie met alcohol. Alles waar ik eigenlijk niet voor stond, gebeurde wel."

Die spanning bleef onderhuids groeien tot het fout liep: in zijn gezondheid, zijn relaties én het bedrijf. De wake-upcall kwam met een beslissing die alles veranderde: hij vertrok met de fiets naar Santiago de Compostela. Anderhalve maand, alleen. "Ik kwam onderweg mezelf meermaals tegen. Er kwam woede, verdriet, angst... maar ook helderheid."

Die tocht werd een keerpunt. Vincent besefte dat het niet meer ging om groei of omzet, maar om bijdrage. Wat wil ik betekenen? Waarvoor wil ik mijn energie inzetten? Hij stapte operationeel uit Biodyvino, bleef in de raad van bestuur, en koos een nieuw pad: andere ondernemers begeleiden in hun zoektocht naar betekenisvol ondernemerschap.

Bewaker van DNA

Gert Gijbels, oprichter van NOA, noemt zichzelf zonder blozen de "DNA-bewaker" van zijn organisatie. "Voor ons zijn waarden zoals vertrouwen, belangeloosheid en vooruitgang niet onderhandelbaar. Als het niet klopt op dat vlak, stopt het."

Die houding werd recent nog getest bij een grote potentiële samenwerking. "Alles lag klaar. Het was financieel aantrekkelijk. Maar we hebben als team gezegd: dit zijn wij niet." De tegenpartij was verbaasd, maar Gert voelde dat het de enige juiste keuze was. "Authenticiteit is geen luxe. Het is ons bestaansrecht. Een plicht zelfs."

Zijn bewustzijn groeide na een periode in Hongkong en China, waar hij een oppervlakkig netwerkleven leidde. "Businesskaartjes, bluffen, transactiegerichte connecties... het wrong. Ik wilde iets anders: een vertrouwensnetwerk waarin ik mezelf kon zijn." Die zoektocht bracht hem bij het leiderschapsprogramma van Hilde en later tot het schrijven van het boek ‘Zelfzorg voor ondernemers’. "Als je als leider niet voor jezelf zorgt, kun je er ook niet echt zijn voor je team."

Purpose van binnenuit

Gert herinnert zich een pitchmoment dat hem diep raakte. Een jonge ondernemer met een opvallende wijnvlek in zijn gezicht deelde zijn verhaal. Na jaren van pesterijen en medische behandelingen besloot hij een eigen skincareproduct te ontwikkelen, in samenwerking met een universiteit. Niet als reactie op een trend, maar vanuit een oprechte missie: een natuurlijk, huidvriendelijk en duurzaam product maken voor mensen met een gelijkaardige huidconditie.

"Dat is voor mij échte purpose," zegt Vincent. "Niet het zoveelste bedrijf dat aankondigt 1 procent aan het goede doel te schenken, maar iemand die onderneemt vanuit persoonlijke ervaring. Die een maatschappelijk probleem van binnenuit begrijpt en er iets mee wil betekenen voor anderen."

Start with why in de praktijk

Gert stelt zichzelf regelmatig die vraag. "Waarvoor doe ik dit eigenlijk? Die vraag leeft bij mij, maar ook bij mijn team. En dat maakt het verschil." Het effect is duidelijk: bij NOA is rekrutering makkelijker geworden, de cultuur sterker. "Maar dat vraagt ook keuzes: mensen die technisch sterk zijn maar de waarden niet belichamen, nemen we niet aan."

Hilde koppelt die innerlijke zoektocht aan Simon Sinek's 'Start With Why', maar dan op haar eigen manier. "Ik vraag ondernemers om 25 verhalen te noteren: momenten waarop ze in hun kracht stonden. Vanuit die verhalen halen we hun rode draad."

De generatie die andere vragen stelt

Waar dat vroeger zelden gebeurde, ziet Hilde vandaag een generatie opstaan die het klassiek leiderschap uitdaagt. "Toen ik startte bij Exxon, begin jaren '90, was 'mensen betrekken' niet aan de orde. Nu eisen jonge medewerkers betrokkenheid, zingeving en authenticiteit."

Vincent ziet het ook bij starters. "Impactondernemen was twintig jaar geleden een marginaal begrip. Vandaag zie je dat jonge ondernemers willen bijdragen, vanuit overtuiging. Niet iedereen, maar steeds meer." Maar hij waarschuwt: authenticiteit is geen marketingtruc. "Je doorprikt dat snel. Purpose begint bij wie je bent, niet bij wat je claimt."

Van extractie naar regeneratie

Vincent legt de vinger op een bredere systeemfout. "Wij hebben een extractieve relatie met de wereld: we nemen, verpakken en verkopen. Maar ondernemers moeten terug naar het nobele van hun rol: iets bijdragen."

Ondernemen is volgens hem niets minder dan een antwoord bieden op een maatschappelijk probleem. "Alleen zijn nog teveel ondernemers gestart vanuit een ander motief: nood aan erkenning, materieel succes, controle. Dat is vermoeiend."

De kernvraag, zegt Vincent, is eenvoudig maar diep: "Wat is succes voor jou? Niet voor de buitenwereld, maar voor jou?" Veel ondernemers die hij heeft gecoacht de laatste 10 jaar, merken dat ze daar geen helder antwoord op hebben. En dan loopt het mis. "Want als je niet weet wat genoeg is, blijf je altijd ‘succes’ najagen en toch nooit een vervuld gevoel hebben. En dat bestaat ook bij welvarende ondernemers.

Stress, signalen en slaapmacho's

Gert wijst op een klassiek ondernemersprobleem: slechte slaap. "Slaapmacho's noemen we ze: 'ik heb weer eens goed doorgewerkt en maar vier uur geslapen'. Dat is geen kracht, dat is een alarmbel."

Hij verwijst naar studies over stressperceptie. "Het is niet de stress zelf, maar hoe je ermee omgaat. Zie je het als giftig, dan wordt het dat. Zie je het als een signaal, dan kun je ermee werken."

Vincent voegt toe: "Stress is een roep om aandacht. Soms moet je contra-intuitief reageren. Net wel vertragen. Tijd nemen om afstand te nemen om met heldere geest te kunnen reageren.

Leading From Within: ruimte maken voor echt leiderschap

In een wereld waar snelheid de norm is, groeit de nood aan vertraging, reflectie en échte verbinding. Vanuit die behoefte ontstond 'Leading From Within': een ervaringsgericht initiatief voor ondernemers die willen herbronnen, verbinden en verdiepen. Geen congres, geen training, geen retreat, maar een plek om te landen. Om afstand te nemen van de dagelijkse rush en weer contact te maken met wat er werkelijk toe doet.

Het programma nodigt uit tot eerlijke gesprekken, scherpe vragen en nieuwe perspectieven. Want pas als de façade mag zakken, ontstaat er ruimte voor groei. "In de meeste netwerken speel je toneel," zegt Gert. "Hier mag je zeggen: ik weet het niet meer. Ik zit vast." Zulke openheid vergt moed, maar is ook de toegangspoort tot authentiek leiderschap, een vorm van leiderschap dat vertrekt van binnenuit, gevoed door menselijkheid, wijsheid en dienstbaarheid.

De Inner Development Goals vormen het fundament van het programma, als innerlijk kompas dat aansluit bij de Sustainable Development Goals. Dit jaar is Jitske Kramer keynote speaker, met inzichten uit haar boek Tricky Tijden.

De kracht van deze aanpak blijkt uit persoonlijke verhalen. Zo vroeg Gert op zijn veertigste verjaardag vrienden en familie om hem brieven te schrijven: wat waardeer je aan mij? Wat niet? "Om middernacht las ik ze allemaal. De mooie woorden raakten me, maar het waren de eerlijke spiegels die me verder hielpen." Zijn conclusie: “De mensen rondom jou kennen je vaak beter dan jij jezelf. Maar je moet wel durven luisteren.”

Ook Hilde herkent de waarde van introspectie. Toen ze in 1989 een netwerk voor vrouwen-ingenieurs oprichtte, voelde ze zich alleen. “Net daar leerde ik: jezelf kennen en naar binnen durven kijken is de basis van alles.”

Leading From Within biedt ondernemers niet alleen natuur, gezond eten en humor, maar vooral: de veiligheid om jezelf te zijn. En de uitnodiging om van daaruit opnieuw en sterker te gaan leiden.

De urgentie is echt

Burn-outs, mentale problemen, zelfs zelfmoord in ondernemerskringen, het komt steeds vaker voor. "Dat zijn geen uitzonderingen meer”, zegt Gert. "Dat is een alarmsignaal." Daarom pleit hij voor een shift. "Ondernemers moeten leren om los te laten, om naar binnen te keren, om te durven zeggen: ik weet het niet. Een nieuw type leidershap dient zich aan in deze tijden."

De keuze voor echtheid

De tijd van maskers is voorbij, daar zijn de drie ondernemers het roerend over eens. Vincent observeert: "Er is een diep verlangen bij mensen in leiderschapsposities om te tonen wie ze echt zijn. As you are."

Wanneer ondernemers de ruimte krijgen om uit hun rol te stappen, gebeurt er iets bijzonders. “Dan spreken ze plots niet meer over marges of marktaandeel”, zegt hij. “Dan beginnen ze verhalen te vertellen over hun grootmoeder, over wat hen geraakt heeft in het leven. Iedereen draagt zo'n verhaal met zich mee. Alleen moet je soms iemand hebben die ernaar vraagt.”

Het vraagt moed om die weg te gaan, en vooral: het doe je niet alleen. “Wij zijn geen aanbieder met een kant-en-klaar model”, zegt Vincent. “We bouwen aan een beweging. Wat we bieden, is een uitnodiging om aan te sluiten bij iets dat groter is dan jezelf.” Voor ondernemers die hun innerlijke kompas willen (her)ontdekken, biedt het programma Leading From Within een plek van herbronning in een wereld die constant versnelt.

“Misschien is de grootste innovatie die we vandaag nodig hebben niet technologisch, maar menselijk”, zegt Gert. “Door dat zo te benoemen en in de praktijk te brengen, merken wij dat er in ons eigen team veel meer zelfsturing ontstaat. Want als iedereen de vraag stelt: ‘Waarvoor doen we dit?’, dan komt de richting van binnenuit.”

Leading From Within
48 uur verdieping, verbinding en belichaming. Een intensieve reis naar de kern van wie je bent als leider. Van 1 t/m 3 oktober 2025. Hier meer info.